Çfarë e bën të pavlefshëm një kurban?
Sipas medhhebit hanefi, kurbani bëhet i pavlefshëm nëse kafsha ka të meta të dukshme si verbëri, çalim i theksuar, sëmundje e rëndë apo dobësi ekstreme. Kjo bazohet në hadithin e Profetit (a.s): أَرْبَعٌ لاَ تَجُوزُ فِي الأَضَاحِي الْعَوْرَاءُ بَيِّنٌ عَوَرُهَا وَالْمَرِيضَةُ بَيِّنٌ مَرَضُهَا وَالْعَرْجَاءُ بَيِّنٌ ظَلْعُهَا وَالْكَسِيرُ الَّتِي لاَ تَنْقَ “Katër nuk vlejnë për kurban: ajo me sy të verbër krejtësisht, ajo që është sëmurë haptazi, ajo që çalon dukshëm dhe ajo që është e rraskapitur e nuk mban mish.” (Ebu Daud, nr. 2802). Gjithashtu, nëse kafsha theret para kohës së duhur ose me nijetin e gabuar (pa qëllim adhurimi),
Cili është afati kohor i bërjes së kurbanit? Kur nis dhe përfundon afati?
Koha e bërjes së kurbanit fillon pas përfundimit të Namazit të Bajramit të Kurbanit (dita e parë e bajramit) dhe përfundon në fund të ditës së tretë të bajramit, më konkretisht para perëndimit të diellit në ditën e tretë të bajramit, 12 dhulhixhe. Kjo është sipas medhhebit hanefi. Sipas medhhebeve të tjerë nisja është e përbashkët, ndërkohë që koha vijon deri në perëndimin e diellit të ditës së katërt të bajramit, 13 dhulhixhe. Kujdes: Therja para namazit të bajramit nuk quhet kurban, por thjesht mish i therur. Profeti Muhamed (s.a.s) ka thënë: مَنْ ذَبَحَ قَبْلَ الصَّلاَةِ فَلْيَذْبَحْ مَكَانَهَا أُخْرَى “Kush
Çfarë duhet të bëjë kujdes personi kur bën kurbanin?
Gjatë gjithë procesit të therjes sjellja ndaj kafshës duhet të jetë e butë. Pastaj ajo vendoset mbi anën e majtë me fytyrë kah kibla. Është e preferuar që pronari vetë ta therë kurbanin, ose t’ia besojë një kasapi që e njeh fetarisht procesin, duke qenë i pranishëm gjatë therjes. Kasapi duhet të sillet mirë me kafshën, thika të mos i tregohet kafshës, prerja të mos i shkaktojë vuajtje dhe para therjes të thotë “Bismilah, Allahu Ekber”. Edhe nëse ther dikush tjetër, pronari duhet të bashkëngjitet në thënien e Besmelesë. Nëse Besmeleja lihet pa u thënë me qëllim, mishi nuk lejohet
A lejohet të jepet sadaka në vend që të bëhet kurban?
Në radhë të parë bërja e kurbanit është një adhurim i identifikuar nëpërmjet Kuranit, Traditës Profetike dhe Konsensusit të ymetit. Çështja e dytë thelbësore është që çdo adhurim ka vendin e vet në fe. Rastet ku një praktikë mund të zëvendësojë tjetrën janë të përcaktuara. Kurbani nuk përfshihet në këto raste, prandaj është një adhurim më vete. Edhe Ebu Hanife argumenton se qëllimi nuk është vetëm ndihma, por kryerja e një ibadeti simbol të të fesë islame, sipas ajetit: لَن يَنَالَ ٱللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَـٰكِن يَنَالُهُ ٱلتَّقْوَىٰ مِنكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا۟ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَيكُمْ ۗ وَبَشِّرِ
A lejohet pjesëmarrja me ortakëri në kurban?
Në kurbanin vaxhib, ortakëria deri në 7 persona lejohet në kafshë të mëdha si lopa ose deveja, me kusht që secili të ketë qëllim adhurimi, pavarësisht se njëri e ka me nijet për vaxhib e dikush për nafile. Ortakëria nuk lejohet në kafshët e vogla si qengji e dashi, qoftë edhe me dy persona. Prandaj, këto të fundit mund të bëhen kurban vetëm në emër të një personi. Sipas shafiive dhe hanbelive gjithashtu ortakëria është e lejuar porsi tek hanefitë në kurbanin sunet muekkede (i fortë). Në këtë rast nuk është kusht që pjesëmarrësit të kenë qëllimin e adhurimit. Megjithatë
Sa duhet të jetë mosha minimale e kafshës së kurbanit?
Kafshët si delet dhe dhitë, duhet të kenë mbushur një vit që të mund të bëhen kurban. Vetëm nëse një dele 6 muajshe është e shëndetshme dhe tregon për një vit, atëherë edhe ajo mund të pritet si kurban. Ndërsa dhia, duhet patjetër të mbushë vitin. Kafshët si lopa dhe bualli, duhet të jenë mbi dy vjeç, ndërsa deveja, duhet të jetë mbi pesë vjeç./insi.al/
Cilat kafshë janë të lejuara për kurban?
Kafshët që lejohen për kurban janë dele, dhi, lopë, buall, deve dhe nga kafshët e tjera të ngjashme. Pra dykëmbëshat si pula, rosa, pata, gjeli i detit, etj., nuk pranohen si kafshë për kurban./insi.al/
Kush e ka detyrim kurbanin?
Sipas medhhebit hanefi, kurbani është vaxhib për çdo mysliman të moshës madhore, i shëndoshë mendërisht, rezident (jo udhëtar), i cili ka pasuri që i tejkalon nevojat themelore dhe vlerën e nisabit (85 gram ar si në zekat). Kujtojmë këtu që obligueshmëria është përgjegjësi individuale, prandaj burrë e grua bëjnë vlerësimin e pasurive të tyre individuale dhe arrijnë në një konkluzion. Nisur nga ky aspekt, kurbani nuk është një përgjegjësi familjare apo në grup. Nëse bëhet fjalë për kurban sunet, atëherë përfshirja e më shumë se një personi për kurban bëhet e mundur. Sa i përket nevojave themelore, këto janë mallra
Cili është gjykimi fetar rreth bërjes së kurbanit?
Sipas hanefive, therja e kurbanit për Kurban Bajram është obligim individual (vaxhib) për ata që përmbushin kushtet, dhe nuk ka përjashtim për familjet, pra çdo person i pavarur financiarisht e ka detyrë më vete. Imam Ebu Hanife e bazon këtë gjykim në dy argumente thelbësore: 1 – Urdhri i drejtuar Profetit Muhamed (a.s) në suren Keuther: فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَٱنْحَرْ “Prandaj falu për Zotin tënd dhe ther kurban.” (Keuther, 108/2) 2 – Praktika e vazhdueshme të Profetit (a.s) dhe shokëve të tij. Në rastin e medhhebeve të tjerë gjykimi është sunet muekkede (i fortë) dhe lënie e saj pa arsye është
Kur ka nisur kurbani si adhurim?
Prerja e kurbanit është një institucion shumë i vjetër, zanafilla e të cilit lidhet me ngjarjen e bijve të Ademit, Habilin dhe Kabilin. Allahu i kërkoi atyre që të bënin kurban për herë të parë në historinë e njerëzimit dhe ata sakrifikuan prej produkteve të tyre. Kjo bindje dhe sakrificë është simbolizuar me Profetin Ibrahim dhe djalin e tij Ismail (alejhimasselam) duke arritur majat. Nisur nga ky parim edhe profeti ynë i nderuar vazhdoi këtë traditë të prerjes së kurbanit, duke mbjellë e kultivuar tek populli i tij ndjenjën e sakrificës dhe të flijimit për të vetmin qëllim të lartë,